Copier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Copier dans le presse-papierSource de référence, Die Encyklopädie des Arnoldus Saxo, zum ersten Mal nach einem Erfurter Codex, II. De naturis animalium ; III. De gemmarum virtutibus ; IV. De virtute universali., Emil Stange (éd.), Erfurt, Bartholomäus, 1906, p. 63-65 et 82.
7. De natura generationis piscium.
1. [α] In libro de animalibus Aristoteles : [β] Accidit de generibus quorundam Piscium ovantium, quoniam, quando femina ovat, subito mas sequitur ova, et eicit sperma super ipsa. Et omne, quod tangitur spermate ex ovis, eicit piscis. Ex ea, que non tanguntur ex spermate, non pullificabunt. In eodem Aristoteles : [γ] Ex masculo erit primus motus, ex femina materia. Et omnes pisces habentes cortices ovant. Et non inveniuntur ova ex piscibus nisi in eis, qui coeunt. Et forte inveniuntur [δ] sine coitu. Et crementum omnium ovantium piscium maris et festinum et velox et materie parvorum. In eodem Aristoteles : [ε] Quidam pisces generantur per se et sine ovis et sine coitu, et quidam a limo, et quidam ab aere, et quidam per putrefactionem, que est super aquas. In eodem Aristoteles : [ζ] Et piscis abaerem, quod parit, quando flat ventus ab aerena. Et quidam piscis, qui dicitur fustare, non generatur per coitum, sed a limo. In eodem Aristoteles : [η] Et cancer parvus generatur ex terra et limo. Intrat loca vacua testarum aliorum animalium. Et nuncquam inveniebatur piscis, qui facit coitum cum pisce alterius generis. In libro de animalibus Iorach : [θ] Piscis effymeron sine coitu nascitur. Et cum vixerit per tres horas diei, tunc moritur. Piscis murena non a suo simili, sed a serpente sibilo concipit, nec quid gignit serpenti simile, sed sibi. Et pisces elich [per] noctes egrediuntur aquam, et in terra ex rore matutino semen concipiunt et pariunt. Et quod in decremento lune semper vacue manent eorum conche. In eodem Iorach : [ι] Cetus vel aspedo, cum sperma proicit in coitu suo cum femina, quod superfluit ex ipso spermate, supernatat aque, et colligitur ambra. In hoc pisce magis terrestritas quam aquea natura dominat. Nam quando senescit, colligit supra se radices fruticis et arbuste et herbarum, que crescunt super ipsum et multiplicantur. In eodem Iorach : [κ] est piscis mylago. Cum volant eius pulli, est signo super tempestatem maris. Et mugilis piscis, nisi gravidus fuerit, cum sencerit piscatorum retia, volatu suo evadit ea. Pisces, qui dicuntur corvi, cum pullificant, voce sua produntur, quia semper grunditus proferunt, et sic capiuntur. In eodem Iorach : [λ] Gladius piscis rostro suo piscatorum naves et aliorum penetrat et mergit, cum furit in coitu. Nec minus sirene dulci modulatione lacivorum oculos sompno premunt. Sic naves mergunt, et homines interficiunt. Et est alia belua, coitu furibunda, pennis contra naves contundens, quousque deficit. In eodem Iorach : [μ] Sicut piscis achandes sollicitus de pullis suis navibus maris aderet, et fiunt imobiles naves omnino propter ipsum. In eodem Iorach : [ν] Est piscis australis cartice. Cum oriuntur et commiscentur pisces, tunc occidunt pleyades. Et cum non apparent isti pisces, tunc oriuntur pleyades. Et est piscis adfech, cuius semen sicomederit homo, cadunt radices pillorum eius. Piscis milvus, qui est gravidus, visum hominis stupefacit et obfuscat. Et in luxuriam provocat in eo, qui videt ipsum, In eodem Iorach : [ξ] Sunt pisces stinti. Quos si comederit homo, aucmentabitur in eo sperma. Et luxuriam provocat, et replet instrumenta coitus. In libro de animalibus Aristoteles : [ο] Nullus modus piscium habet testiculos, nec aliquod genus serpentum, nec aliquod genus carens pedibus. Et omnia animalia ovantia non habent mamillas aut [π] lac, ut pisces et aves. Et delfin et corave habent lac, et lactant fettus, et cibant eos, dum sint parvi. In eodem Aristoteles : [ρ] Et omnes pisces nutriunt pullos suos preter ranas. Et omnes pisces cibantur a suis pullis, cum pervenit tempus sue pullulationis. Et femine piscium sunt longiores masculis, quando femine deprehenduntur, et sunt dure carnis plus quam masculi. In eodem Aristoteles : [ς] Omnes modi piscium sunt mares, eorum femine meliores, et femine sunt duriores maribus. Et omnes pisces apud principium impregnationis sunt boni.