Source de référence : , Ausonius, with an English translation, H. G. Evelyn-White
Ausonius - Mosella (v. 77-149)
77Intentos tamen usque oculos errore fatigant78Interludentes, examina lubrica, pisces.79Sed neque tot species obliquatosque natatus80Quaeque per adversum succedunt agmina flumen,81Nominaque et cunctos numerosae stirpis alumnos82Edere fas aut ille sinit, cui cura secundae83Sortis et aequorei cessit tutela tridentis.84Tu mihi flumineis habitatrix Nais in oris,85Squamigeri gregis ede choros liquidoque sub alveo86Dissere caeruleo fluitantes amne catervas.87Squameus herbosas capito inter lucet harenas88Viscere praetenero fartim congestus aristis89Nec duraturus post bina trihoria mensis,90[α] Ov. met. 5, 461*
Purpureisque salar [α] stellatus tergora guttis,91[β] Ov. hal. 128*
Et [β] nullo spinae nociturus acumine rhedo,92Effugiensque oculos celeri levis umbra natatu.93Tuque per obliqui fauces vexate Saravi,94Qua bis terna fremunt scopulosis ostia pilis,95Cum defluxisti famae maioris in amnem,96Liberior laxos exercei, barbe, natatus:97Tu melior peiore aevo, tibi contigit omni98Spirantum ex numero non illaudata senectus.107Nec te puniceo rutilantem viscere, salmo,100[γ] Ov. hal. 13*
Transierim, latae cuius vaga [γ] verbera caudae101Gurgite de medio summas referuntur in undas,102Occultus placido cum proditur aequore pulsus.103Tu loricato squamosus pectore, frontem104Lubricus et dubiae facturus fercula cenae105Tempora longarum fers incorrupte morarum,106Praesignis maculis capitis, cui prodiga nutat107Alvus opimatoque fluens abdomine venter.108Quaeque per Illyricum, per stagna binominis Histri109Spumarum indiciis caperis, mustela, natantum110In nostrum subvecta fretum, ne lata Mosellae111Flumina tam celebri defraudarentur alumno.112Quis te naturae pinxit color! Atra superne113Puncta notant tergum, qua lutea circuit iris;114Lubrica caeruleus perducit tergora fucus;115Corporis ad medium fartim pinguescis, at illinc116Vsque sub extremam squalet cutis arida caudam.117Nec te, delicias mensarum, perca, silebo,118Amnigenos inter pisces dignande marinis,119Solus puniceis facilis contendere mullis:120Nam neque gustus iners solidoque in corpore partes121Segmentis coeunt, sed dissociantur aristis.122Hic etiam Latio risus praenomine, cultor123Stagnorum, querulis vis infestissima ranis,124Lucius, obscuras ulva caenoque lacunas125Obsidet; hic nullos mensarum lectus ad usus126Fervet fumosis olido nidore popinis.127Quis non et virides, vulgi solacia, tincas128Norit et alburnos, praedam puerilibus hamis,129Stridentesque focis, obsonia plebis, alausas?130Teque inter species geminas neutrumque et utrumque,131Qui necdum salmo nec iam salar ambiguusque132Amborum medio, sario, intercepte sub aeuo?133Tu quoque flumineas inter memorande cohortes,134Gobio, non geminis maior sine pollice palmis,135Praepinguis, teres, ovipara congestior alvo136Propexique iubas imitatus, gobio, barbi.137Nunc, pecus aequoreum, celebrabere, magne silure,138Quem velut Actaeo perductum tergora olivo139Amnicolam delphina reor : sic per freta magnum140Laberis et longi vix corporis agmina solvis141Aut brevibus defensa vadis aut fluminis ulvis.142At cum tranquillos moliris in amne meatus,143Te virides ripae, te caerula turba natantum,144Te liquidae mirantur aquae : diffunditur alveo145Aestus et extremi procurrunt margine fluctus.146Talis Atlantiaco quondam ballena profundo,147Cum vento motuve suo telluris ad oras148Pellitur, exclusum fundit mare, magnaque surgunt149Aequora, vicinique timent decrescere montes.150Hic tamen, hic nostrae mitis ballena Mosellae151Exitio procul est magnoque honor additus amni.
Purpureisque salar [α] stellatus tergora guttis,91[β] Ov. hal. 128*
Et [β] nullo spinae nociturus acumine rhedo,92Effugiensque oculos celeri levis umbra natatu.93Tuque per obliqui fauces vexate Saravi,94Qua bis terna fremunt scopulosis ostia pilis,95Cum defluxisti famae maioris in amnem,96Liberior laxos exercei, barbe, natatus:97Tu melior peiore aevo, tibi contigit omni98Spirantum ex numero non illaudata senectus.107Nec te puniceo rutilantem viscere, salmo,100[γ] Ov. hal. 13*
Transierim, latae cuius vaga [γ] verbera caudae101Gurgite de medio summas referuntur in undas,102Occultus placido cum proditur aequore pulsus.103Tu loricato squamosus pectore, frontem104Lubricus et dubiae facturus fercula cenae105Tempora longarum fers incorrupte morarum,106Praesignis maculis capitis, cui prodiga nutat107Alvus opimatoque fluens abdomine venter.108Quaeque per Illyricum, per stagna binominis Histri109Spumarum indiciis caperis, mustela, natantum110In nostrum subvecta fretum, ne lata Mosellae111Flumina tam celebri defraudarentur alumno.112Quis te naturae pinxit color! Atra superne113Puncta notant tergum, qua lutea circuit iris;114Lubrica caeruleus perducit tergora fucus;115Corporis ad medium fartim pinguescis, at illinc116Vsque sub extremam squalet cutis arida caudam.117Nec te, delicias mensarum, perca, silebo,118Amnigenos inter pisces dignande marinis,119Solus puniceis facilis contendere mullis:120Nam neque gustus iners solidoque in corpore partes121Segmentis coeunt, sed dissociantur aristis.122Hic etiam Latio risus praenomine, cultor123Stagnorum, querulis vis infestissima ranis,124Lucius, obscuras ulva caenoque lacunas125Obsidet; hic nullos mensarum lectus ad usus126Fervet fumosis olido nidore popinis.127Quis non et virides, vulgi solacia, tincas128Norit et alburnos, praedam puerilibus hamis,129Stridentesque focis, obsonia plebis, alausas?130Teque inter species geminas neutrumque et utrumque,131Qui necdum salmo nec iam salar ambiguusque132Amborum medio, sario, intercepte sub aeuo?133Tu quoque flumineas inter memorande cohortes,134Gobio, non geminis maior sine pollice palmis,135Praepinguis, teres, ovipara congestior alvo136Propexique iubas imitatus, gobio, barbi.137Nunc, pecus aequoreum, celebrabere, magne silure,138Quem velut Actaeo perductum tergora olivo139Amnicolam delphina reor : sic per freta magnum140Laberis et longi vix corporis agmina solvis141Aut brevibus defensa vadis aut fluminis ulvis.142At cum tranquillos moliris in amne meatus,143Te virides ripae, te caerula turba natantum,144Te liquidae mirantur aquae : diffunditur alveo145Aestus et extremi procurrunt margine fluctus.146Talis Atlantiaco quondam ballena profundo,147Cum vento motuve suo telluris ad oras148Pellitur, exclusum fundit mare, magnaque surgunt149Aequora, vicinique timent decrescere montes.150Hic tamen, hic nostrae mitis ballena Mosellae151Exitio procul est magnoque honor additus amni.