Copier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Copier dans le presse-papierSource de référence
Elcus et exposita (Épernay, BM, Inc. 3017)
[α] Elcus2apparathelcus AM. est vitulus marinus, de quo in praehabitis libris multa diximus. Habet autem pellem pilosam, albis nigrisque maculis distinctam. Hoc animal parit in terra et lactando mammis nutrit vitulos3apparatcatulos VB. nec ante XII dies ducit eos ad mare. Et difficulter interficitur, nisi ictus in caput4apparatin caput non hab. AM. in locum cerebri et5apparatnec 1536 non hab. AM. vibretur6philologieD’après Arist. HA 567 a 10-11 MS : Et graviter interficitur nisi cum vulnere in maxillis, quoniam suum corpus est durum, carnosum.. In somno ita alte stertit quod stertitio7apparatstertio 1491 Prüss1 1536. mugitus esse videtur8philologieD’après Arist. HA 567 a 12 MS : Et sua vox sicut tauri. : gravissimo enim somno inter omnia deprimitur animalia. Unde pinnae9apparatpinnae… dextrae : pinna… dextra 1491 Prüss1. ejus dextrae, quibus ad natandum utitur, dicuntur esse somniferae si10apparatsi om. 1491 Prüss1. tempori11apparattimpari (tym- 1491) 1491 Prüss1 temporibus 1536 timpori AM. hominis supponantur12apparatsupra ponantur 1491 Prüss1 1536.. Hujus animalis pili in corio excoriato, ubicumque fuerint13apparatfuerit (sc. corium ?) 1491 Prüss1., compositione et erectione indicant fluxum et refluxum maris. Et hoc faciunt coria etiam aliorum marinorum quae pilosa sunt14philologiePour tout ce passage, voir Plin. nat. 9, 41-42 : Quae pilo uestiuntur, animal pariunt, ut pristis, ballaena, uitulus. Hic parit in terra, pecudum more secundas partus reddit. Initu canum modo cohaeret ; parit nonnumquam geminis plures, educat mammis fetum. Non ante duodecimum diem deducit in mare, ex eo subinde adsuefaciens. Interficiuntur difficulter nisi capite eliso. Ipsis in sono mugitus – unde nomen uituli […]. Nullum animal grauiore somno premitur. Pinnis, quibus in mari utuntur, humi quoque uice pedum serpunt. Pelles eorum etiam detractas corpori sensum aequorum retinere tradunt semperque aestu maris recedente inhorrescere, praeterea dextrae pinnae uim soporiferam inesse somnosque adlicere subditam capiti. Les informations remontent à Aristote (Arist. HA 566 b 28 - 567 a 12 MS)..
In libro ut supra. [β] Exposita, ut dicit Plinius15philologieD’après Plin. nat. 9, 11 : Beluae, cui dicebatur exposita fuisse Andromeda, ossa Romae apportata ex oppido Iudaeae Iope ostendit inter reliqua miracula in aedilitate sua M. Scaurus longitudine pedum XL, altitudine costarum Indicos elephantos excedente, spinae crassitudine sesquipedali., bestia est in maris illa parte16apparatilla parte : illam partem 1491 Prüss1. quae in17apparatin del. 1536. Judea18apparatjudeam 1491 Prüss1 1536. [et]19apparatet ex AM seclusimus. Joppen20apparatjoppe AM oppen 1491 Prüss1. attingit aliquando inventa21apparatinvento 1491 inventos Prüss1 ut videtur., quae multos et latissimos22apparatlongissimos AM. habet23apparathabet om. Prüss1. dentes et pinguedinem [quinque cubitorum24apparatquinque cubitorum ex AM addidimus.] ; et est de genere cetorum.
Notes d’apparat :
2. helcus AM. |
3. catulos VB. |
4. in caput non hab. AM. |
5. nec 1536 non hab. AM. |
7. stertio 1491 Prüss1 1536. |
9. pinnae… dextrae : pinna… dextra 1491 Prüss1. |
10. si om. 1491 Prüss1. |
11. timpari (tym- 1491) 1491 Prüss1 temporibus 1536 timpori AM. |
12. supra ponantur 1491 Prüss1 1536. |
13. fuerit (sc. corium ?) 1491 Prüss1. |
16. illa parte : illam partem 1491 Prüss1. |
17. in del. 1536. |
18. judeam 1491 Prüss1 1536. |
19. et ex AM seclusimus. |
20. joppe AM oppen 1491 Prüss1. |
21. invento 1491 inventos Prüss1 ut videtur. |
22. longissimos AM. |
23. habet om. Prüss1. |
24. quinque cubitorum ex AM addidimus.
Notes philologiques :
6. D’après Arist. HA 567 a 10-11 MS : Et graviter interficitur nisi cum vulnere in maxillis, quoniam suum corpus est durum, carnosum. |
8. D’après Arist. HA 567 a 12 MS : Et sua vox sicut tauri. |
14. Pour tout ce passage, voir Plin. nat. 9, 41-42 : Quae pilo uestiuntur, animal pariunt, ut pristis, ballaena, uitulus. Hic parit in terra, pecudum more secundas partus reddit. Initu canum modo cohaeret ; parit nonnumquam geminis plures, educat mammis fetum. Non ante duodecimum diem deducit in mare, ex eo subinde adsuefaciens. Interficiuntur difficulter nisi capite eliso. Ipsis in sono mugitus – unde nomen uituli […]. Nullum animal grauiore somno premitur. Pinnis, quibus in mari utuntur, humi quoque uice pedum serpunt. Pelles eorum etiam detractas corpori sensum aequorum retinere tradunt semperque aestu maris recedente inhorrescere, praeterea dextrae pinnae uim soporiferam inesse somnosque adlicere subditam capiti. Les informations remontent à Aristote (Arist. HA 566 b 28 - 567 a 12 MS). |
15. D’après Plin. nat. 9, 11 : Beluae, cui dicebatur exposita fuisse Andromeda, ossa Romae apportata ex oppido Iudaeae Iope ostendit inter reliqua miracula in aedilitate sua M. Scaurus longitudine pedum XL, altitudine costarum Indicos elephantos excedente, spinae crassitudine sesquipedali.