Source de référence : Alexandre Neckam, De naturis rerum libri duo with the poem of the same author, De laudibus divinae sapientiae, T.Wright (éd.), Londres, Longman, 1863, p. 141-158

Cap. XXXVII

De conchis

1. [α] Sol. coll. 53*
[α] Conchae certo anni tempore, luxuriante conceptu, sitiunt rorem velut maritum, cujus desiderio hiant, et cum maxime liquitur lunaris imber, oscitatione quadam hauriunt humorem cupitum. Sic concipiunt, gravidaeque fiunt, et de saginae qualitate reddunt habitus unionum. Nam si purum fuerit quod acceperint, candicant orbiculi  ; si turbidum, aut pallore languent, aut rufo innubilantur ; Ita magis de coelo quam de mari partus habent. Denique quotiens excipiunt matutini aeris semen, fit clarior margarita ; quotiens vespere, fit obscurior ; quantoque magis hauserint, tanto magis proficit lapidum magnitudo. Si repente micaverit coruscatio intempestivo metu comprimuntur, clausaeque subita formidine vitia contrahunt abortiva. Aut enim perpavuli fient scrupuli, aut inanes. Conchis ipsis inest sensus. Partus suos maculari timent ; cumque flagrantioribus radiis excanduit dies, ne fucentur lapides solis calore subsidunt in profundum, et se gurgitibus ab aestu vendicant. Huic tamen providentiae aetas opitulatur, nam candor senecta disperit, et grandescentibus conchis flavescit margarita. In aqua mollis est unio, duratur exemptus.Nunquam duo simul reperiuntur, inde unionibus nomen datum. Semiunciales inventos negant. Piscantium insidias timent. Unde est ut aut inter scopulos aut inter marinos canes delitescant. Gregatim natant. Certa examini dux est. Illa si capta sit, etiam quae evaserint in plagas revertuntur.