CopierCopier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Thomas Cantimpratensis - Liber de Natura Rerum — Liber VI. De monstris marinis.  », in Bibliothèque Ichtya, état du texte au 08/09/2024. [En ligne : ]
CopierCopier dans le presse-papierSource de référence
Thomas de Cantimpré, Thomas Cantimpratensis, Liber de natura rerum, Editio princeps secundum codices manuscriptos, H. Boese (éd.), Berlin – New York, Walter de Gruyter, 1973.

XXXI. De karabone.

1. [α] Arist. HA, 590 b 19 MS2sourcesKarbo [sic] gambari magni maris; alibi dicuntur locuste comedit pisces parvos, et cum fuerint in profundo maris et maxime in loco duro et lapidoso, accipit cum duobus suis labiis et dividit ea in duas partes et ducit ad os suum, sic\ut facit cancer. Et quando non timuerit, ambulat naturaliter ad anterius et eicit cornua ad unum latus ; et cum timuerit, retrocedet. Et karabo pugnant inter se sicut arietes. Et iam videbantur sepe multi karabo ambulantes sic\ut grex.
[β] ?
[γ] Arist. HA, 591 a 10 MS3sources[…] Et karabo cibatur stercore et luto […].
[δ] Arist. HA, 591 a 26 MS4sources[…] Et kakabo cibatur a sceno, et propter hoc ponderosum est, et invenitur in eo multum lutosum.
[ε] ?
[α] Karabo est monstrum magni maris, quod Gabari dicitur. Sicut dicit Aristotiles, hujus generis monstra inter se fortissime pugnant velut arietes muniuntque se multitudine sociorum partes adversae. Unde frequenter visi sunt ambulare sicut greges ad invicem bella partiri.[β] Fiunt autem quatuor de causis bella in animantibus. Est prima causa naturalis superbia, quae in omni animante dominatur. Secunda causa est, propter quam dimicant, cibus, tertia coitus, quarta fetus. Pro fetibus enim inter se dimicant diversi generis animalia sicut gallina cum milvo et anseres cum cornice.[γ] Karabo foedatur cibo ; stercore et luto vivit,[δ] et ideo animal ponderosum est. Et cum finditur venter ejus, multum de luto invenitur in eo.[ε] Karabo caudam habet latam ; unde fit ut, quando pugnat, leviter vertit se.

Notes de source :

2. Karbo [sic] gambari magni maris; alibi dicuntur locuste comedit pisces parvos, et cum fuerint in profundo maris et maxime in loco duro et lapidoso, accipit cum duobus suis labiis et dividit ea in duas partes et ducit ad os suum, sic\ut facit cancer. Et quando non timuerit, ambulat naturaliter ad anterius et eicit cornua ad unum latus ; et cum timuerit, retrocedet. Et karabo pugnant inter se sicut arietes. Et iam videbantur sepe multi karabo ambulantes sic\ut grex. | 

3. […] Et karabo cibatur stercore et luto […]. | 

4. […] Et kakabo cibatur a sceno, et propter hoc ponderosum est, et invenitur in eo multum lutosum.