CopierCopier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Thomas Cantimpratensis - Liber de Natura Rerum — Liber VI. De monstris marinis.  », in Bibliothèque Ichtya, état du texte au 08/09/2024. [En ligne : ]
CopierCopier dans le presse-papierSource de référence
Thomas de Cantimpré, Thomas Cantimpratensis, Liber de natura rerum, Editio princeps secundum codices manuscriptos, H. Boese (éd.), Berlin – New York, Walter de Gruyter, 1973.

L. De tygnis maris.

1. [α] Plin. nat.9, 472sourcesThynni mares sub ventre non habent pinnam. intrant e magno mari Pontum verno tempore gregatim, nec alibi fetificant.
[β] Plin. nat.9, 503sourcesThynnis dextera ripa intrant, exeunt laeva. id accidere existimatur, quia dextro oculo plus cernant, utroque natura hebeti.
[γ] Plin. nat.9, 514sourcesOpperiuntur autem aquilonis flatum, ut secundo fluctu exeant e Ponto, nec nisi intrantes portum Byzantium capiuntur. bruma non vagantur; ubicumque deprehensi, usque ad aequinoctium ibi hibernant. iidem saepe navigia velis euntia comitantes mira quadam dulcedine per aliquot horarum spatia et passuum milia a gubernaculis spectantur, ne tridente quidem in eos saepius iacto territi.
[δ] Plin. nat.9, 535sourcesThynnorum captura est a vergiliarum exortu ad arcturi occasum. reliquo tempore hiberno latent in gurgitibus imis, nisi tepore aliquo evocati aut pleniluniis. pinguescunt et in tantum, ut dehiscant. vita longissima iis bienni.
[ε] Plin. nat.8, 726sourcesLyncas vulgo frequentes et sphingas, fusco pilo, mammis in pectore geminis, Aethiopia generat multaque alia monstris similia.
[α] Tygnus monstrum marinum est, ut Solinus dicit. Caudam habet duorum cubitorum latitudinis. In mari fetificat nec unquam alibi. In terram exit ad pastum.[β] Dextra ripam intrant, laeva exeunt ; et hoc accidere putatur, quia dextro oculo plus cernunt, utroque tamen oculo hebetes.[γ] Flante aquilone ripas libentius exeunt. Plinius : Naves persequuntur ob curiositatem videndi vela vento agitari ; et hoc stupore in tantum afficiuntur, ut tridente quidem in eos jacto terrore non moveantur.[δ] Hiberno tempore latent gurgitibus. Pinguescunt in tantum, ut vita longissima sit per triennium.[ε] In Ethiopia tigni bestiae sunt, quae colore fusco et geminis mammis in pectore fetus lactant, ut dicit Solinus.

Notes de source :

2. Thynni mares sub ventre non habent pinnam. intrant e magno mari Pontum verno tempore gregatim, nec alibi fetificant. | 

3. Thynnis dextera ripa intrant, exeunt laeva. id accidere existimatur, quia dextro oculo plus cernant, utroque natura hebeti. | 

4. Opperiuntur autem aquilonis flatum, ut secundo fluctu exeant e Ponto, nec nisi intrantes portum Byzantium capiuntur. bruma non vagantur; ubicumque deprehensi, usque ad aequinoctium ibi hibernant. iidem saepe navigia velis euntia comitantes mira quadam dulcedine per aliquot horarum spatia et passuum milia a gubernaculis spectantur, ne tridente quidem in eos saepius iacto territi. | 

5. Thynnorum captura est a vergiliarum exortu ad arcturi occasum. reliquo tempore hiberno latent in gurgitibus imis, nisi tepore aliquo evocati aut pleniluniis. pinguescunt et in tantum, ut dehiscant. vita longissima iis bienni. | 

6. Lyncas vulgo frequentes et sphingas, fusco pilo, mammis in pectore geminis, Aethiopia generat multaque alia monstris similia.