Copier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Thomas Cantimpratensis - Liber de Natura Rerum — Liber VII. De piscibus marinis sive fluvialibus. », in Bibliothèque Ichtya,
état du texte au 09/10/2024. [En ligne : ]
Copier dans le presse-papierSource de référence
Thomas Cantimpratensis, Liber de natura rerum, Editio princeps secundum codices manuscriptos, H. Boese (éd.), Berlin – New York, Walter de Gruyter, 1973.p. 251-275. ,
XLVIII. De lucio1apparatde lucio qui lupos aquaticus Cipriani.
1. [α] LR
[β] Arist. HA, 602 a 23 MS2sourcesEt quidam pisces impinguantur vente septentrionali, et quidem septentrionali ; et pisces longi impinguantur septentrionali.
[γ] Plin. nat.32, 133sourcesMinus in providendo lupus sollertiae habet. La remarque de Pline porte sur le lupus, c'est-à-dire le bar, un poisson de mer ; Thomas de Cantimpré l'adapte au lucius, qu'on appelle aussi loup de rivière.
[δ] ?
[ε] ?
[α] Lucius piscis est, ut dicit Liber rerum, qui etiam dicitur lupus aquaticus. Hic si fluviales aquas dulces habuerit sufficientemque pro vita cibum, per successus temporum in longitudinem maximam evalescit. Cibus ejus sunt pisces et quicquid ranarum more repit. Prope ad magnitudinem sui piscem hoc modo devorat. Nam ubi victum subegerit, caput primum devorat ore ; quo digesto adit paulatim sequentia, donec consumat totum. Pari generis sui parcere recusat vel ob naturalem crudelitatem vel quia invidus est cibi rapinaeque impatiens. Qui etiam propria semina, ubi piscis formam susceperint, persequitur. In cerebro lapidem cristallo similem portat, sed hoc cum aevum in longum duxerit. [β] Lucii impregnantur, ut Aristotiles dicit, vento flante septentrionali ; similiter et pisces qui in longitudinem evalescunt. [γ] Minus in providendo lupus sollertiae habet. [δ] Lucius femina pregnans ascendit aquas quantum potest remotius a loco suo, in quo habitare consuevit, et ibi parit ova, ut filii sui non sint ei impedimentum praedae ; et hoc propter naturalem crudelitatem, eo quod invidus est cibi rapinaeque impatiens. Alii dixerunt quod ascendit aquas propter dulciorem aquam, quia aqua dulcior est semper quanto fonti proximior. [ε] Est piscis acres squamas et pinnulas acutas habens. Quem si lupus aquaticus apprehenderit per caput, cito transglutit ; si vero a parte caudae, nequaquam potest, quia in contrarium rigescunt aspera.
[β] Arist. HA, 602 a 23 MS2sourcesEt quidam pisces impinguantur vente septentrionali, et quidem septentrionali ; et pisces longi impinguantur septentrionali.
[γ] Plin. nat.32, 133sourcesMinus in providendo lupus sollertiae habet. La remarque de Pline porte sur le lupus, c'est-à-dire le bar, un poisson de mer ; Thomas de Cantimpré l'adapte au lucius, qu'on appelle aussi loup de rivière.
[δ] ?
[ε] ?
[α] Lucius piscis est, ut dicit Liber rerum, qui etiam dicitur lupus aquaticus. Hic si fluviales aquas dulces habuerit sufficientemque pro vita cibum, per successus temporum in longitudinem maximam evalescit. Cibus ejus sunt pisces et quicquid ranarum more repit. Prope ad magnitudinem sui piscem hoc modo devorat. Nam ubi victum subegerit, caput primum devorat ore ; quo digesto adit paulatim sequentia, donec consumat totum. Pari generis sui parcere recusat vel ob naturalem crudelitatem vel quia invidus est cibi rapinaeque impatiens. Qui etiam propria semina, ubi piscis formam susceperint, persequitur. In cerebro lapidem cristallo similem portat, sed hoc cum aevum in longum duxerit. [β] Lucii impregnantur, ut Aristotiles dicit, vento flante septentrionali ; similiter et pisces qui in longitudinem evalescunt. [γ] Minus in providendo lupus sollertiae habet. [δ] Lucius femina pregnans ascendit aquas quantum potest remotius a loco suo, in quo habitare consuevit, et ibi parit ova, ut filii sui non sint ei impedimentum praedae ; et hoc propter naturalem crudelitatem, eo quod invidus est cibi rapinaeque impatiens. Alii dixerunt quod ascendit aquas propter dulciorem aquam, quia aqua dulcior est semper quanto fonti proximior. [ε] Est piscis acres squamas et pinnulas acutas habens. Quem si lupus aquaticus apprehenderit per caput, cito transglutit ; si vero a parte caudae, nequaquam potest, quia in contrarium rigescunt aspera.
Notes d’apparat :
1. de lucio qui lupos aquaticus Cipriani
Notes de source :
2. Et quidam pisces impinguantur vente septentrionali, et quidem septentrionali ; et pisces longi impinguantur septentrionali. |
3. Minus in providendo lupus sollertiae habet. La remarque de Pline porte sur le lupus, c'est-à-dire le bar, un poisson de mer ; Thomas de Cantimpré l'adapte au lucius, qu'on appelle aussi loup de rivière.