Source de référence : Hortus sanitatis : Livre IV, Les Poissons, CatherineJacquemard, BrigitteGauvin, Marie-AgnèsLucas-Avenel, Presses universitaires de Caen, Caen, 2013consultable en ligne

Capitulum XXIIa

Conchae

Conchae (Épernay, BM, Inc. 3017)

1. VB, SN, 17, 44, 1
[α] Plin. nat. 9, 102*
[β] Plin. nat. 9, 106*
Plinius, libro nono. [α] Concharum generab firmioris sunt testae, in quibus magna varietas apparet ludentis naturae, tot colorum differentiae, tot figurae ; [β] inter quas principatum tenent margaritae.
2. VB, SN, 17, 44, 2
[γ] Isid. orig. 12, 6, 48-49*
Isidorus. [γ] Conchae et cochleae inde vocatae sunt, quia deficiente luna cavantur, id est evacuantura’. Omnium enim clausorum maris animalium atque concharum incrementoc lunae membra turgescunt, defectu evacuantur. Nam luna cum in augmento fuerit, auget humorem, et cum in defectum venerit, humores minuuntur. Conchae autem primae positionis nomen est, cochleae vero per diminutionem quasi conchulae. Concharum multa genera sunt, inter quas et margaritaed quae celeae esse dicunturb’.
3. VB, SN, 17, 44, 3
[δ] Fulg. myth. 2, 1, De Venere*
Fulgentius in Libro mythologiarume. [δ] Concha marina toto corpore simul aperto miscetur in coitum, sicut Juba refert in Phisiologis.
4. VB, SN, 17, 44, 4
[ε] Haly Abbas, Regalis dispositio, 2, 2, 52 (531)*
Halyfc’. [ε] Sadephum, id est concha marina, melius est album.

Operationes

5. VB, SN, 17, 44, 5
[ζ] Rasis, ad Almansorem, 3, 45*
A. Rasig in Almansorehd’. [ζ] Conchae marinae adustae abradendo purgant dentes.
6. VB, SN, 17, 44, 5
[η] Rasis, ad Almansorem, 3, 45*
B. [η] Ex non adustis aut attritis emplastrum factum adustionem ignis sanat.