Source de référence : Hortus sanitatis : Livre IV, Les Poissons, CatherineJacquemard, BrigitteGauvin, Marie-AgnèsLucas-Avenel, Presses universitaires de Caen, Caen, 2013consultable en ligne

Capitulum LXXVIa

Rana marina

Rana marina (Épernay, BM, Inc. 3017)

1. VB, SN, 17, 85, 1
[α] Ambr. hex. 5, 2, 6, C*
Ambrosius. [α] Rana horrens in paludibus, decora in aquis, in quibus omnibus fere praestat alimentisb.
2. VB, SN, 17, 85, 2
[β] Arist. HA, 489 b 32-33 MS*
[γ] Arist. HA, 505 a 5-8 MS*
[δ] Arist. HA, 538 a 25-27 MS*
[ε] Arist. HA, 620 b 13-18 MS*
[ζ] Arist. HA, 620 b 27-33 MS*
[η] Arist. HA, 568 a 21-23 MS*
[θ] Arist. GA, 754 a 21-34 MS*
[ι] Arist. HA, 564 b 16-18 MS*
Aristoteles. [β] Rana marina habet alas sicut et omnia cetera, quorum finisc tendit ad stricturam. [γ] Habet etiam brancosd ad unam partem declinantes asperos, spinis similes ete coopertorium habet. [δ] In ranis major est femina sicut et in ceteris ovantibus, ut in lacertis acf serpentibus. [ε] Habet rana marina supra oculos partes pendentes quasi pilos, habentesg capita rotunda, quas eih praeparat natura cibi causa. Cum enim rana movet aliquid aquosum cum luto et arena, tunc partes illas, quae sunt quasi pili, erigit easque cum piscibus parvis involvit et ad orificium suum cum eis adducit, sicque comedit. [ζ] Et si per partes illas quae sunt super oculos non venatur, quando deprehenditur, debilis et aegra invenitur. Ex his etiam quae latent est rana, cumque latuerit, vadit adi viride super aquam et cibatur piscibus parvis qui sunt in eoja’. [η] Rana continuae generationis est [θ] et ovat extra unum ovum completum tantum. Et est durae testae propter salutem qua exterius indiget. Hujus causa est natura sui corporis, quia caputk ejus est in quantitate multiplex ad suum corpus et est spinosum. Ideoque non recipit pullosl in ultimob’. [ι] Omnes autem pisces nutriunt filiosm praeter ranasn.

Operationes

3. VB, SN, 17, 85, 5
[κ] Avic. canon, 4, 6, 5, 27*
A. Avicenna in tertio canone. [κ] Rana marina rubea, sicut narraverunt sapientes, maligna est, invadens animalia. Nam ex longinquo ad ea salit ut mordeat, et si mordere non potest, exufflationem nocivam ad ea sufflat.
4. VB, SN, 17, 85, 5
[λ] Avic. canon, 4, 6, 5, 27*
B. [λ] Ex ejus morsu accidit apostema magnum et perditio velox.
5. VB, SN, 17, 85, 5
[μ] Avic. canon, 4, 6, 5, 27*
C. [μ] Curao ejus estp cumq tyriacar magna et quod est ejus generisc’.
6. VB, SN, 17, 85, 6
[ν] VB, SN, 17, 85, 6
D. Actor. [ν] Rana marina rubea venenosas, et ejus potut accidit obfuscatiou corporisv et alia multa incommoda.
7. VB, SN, 17, 85, 7
[ξ] VB, SN, 17, 85, 7
[ο] compil.
E. Idem. [ξ] De hac et aliis ranarum speciebus [ο] dictumw est supra in tractatu De animalibus capitulo CXXII.