Source de référence : Hortus sanitatis : Livre IV, Les Poissons, CatherineJacquemard, BrigitteGauvin, Marie-AgnèsLucas-Avenel, Presses universitaires de Caen, Caen, 2013consultable en ligne
1. VB, SN, 17, 45, 1 [α] Plin. nat. 9, 101*In eodem genere cocleae aquatiles terrestresque, exerentes se domicilio binaque ceu cornua protendentes contrahentesque, oculis carent ; itaque corniculis praetemptant iter. Plinius libro IX. [α] Cochleae aquatiles terrestresque sunt exerentes se domicilio, binaque ceu cornua protendentes contrahentesque. Oculis carent, ideoque corniculis earum praetentant itera’Voir aussi Plin. nat. 11, 140, et Arist. HA 528 b 26-27..
Operationes
2. VB, SN, 17, 45, 2 [β] Plin. nat. 30, 44*Praecipue uero coclearum cibus stomacho. In aqua eas subferuefieri intacto corpore earum oportet, mox in pruna torreri nihilo addito atque ita e uino garoque sumi, praecipue Africanas. [γ] Plin. nat. 30, 45*Laudatissimae autem sunt Africanae – ex iis Iolitanae – Astypalaeicae, item Siculae modicae, quoniam magnitudo duras facit et sine suco, Baliaricae, quas cauaticas uocant, quoniam in speluncis nascuntur, laudatae ex insulis et Caprearum, nullae autem cibis gratae neque ueteres neque recentes. A. Idem in libro XXX. [β] Cochlearum cibusccibo Prüss1. stomacho est utilis ; sed in aqua oportet eas intactodin tactu 1491 Prüss1 1536. earum corpore subfervefieri, mox in pruna torreri et e vino garoque sumi. [γ] Laudatissimae sunt Africanae et ex insulis Caprearumb’Le texte de Pline est ici résumé à l’excès et dénaturé..
3. VB, SN, 17, 45, 3 [δ] Plin. nat. 32, 56*Ictibus scorpionum carnes et fluuiatilium coclearum resistunt crudae uel coctae. B. Idem in libro XXXII. [δ] Ictibus scorpionum carnes fluvialium coclearumecochlearum VB. resistunt crudae vel coctae.
4. VB, SN, 17, 45, 3 [ε] Plin. nat. 32, 56*Quidam ob id salsas quoque adseruant. Inponunt et plagis ipsis. [ζ] Plin. nat. 32, 92*Praecipiunt et cocleae crudae carnem tritam bibere ex aqua calda in tussi cruenta. C. [ε] Quidam ob id salsas quoque observant et imponunt ipsis plagis. [ζ] Praecipiunt et cocleaefcochleae VB. crudae carnem tritam bibere ex aqua calida in tussi cruentac’Voir aussi Plin. nat. 30, 46..
