CopierCopier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Jean de Cuba - Hortus sanitatis, Tractatus de piscibus IV.  », in Bibliothèque Ichtya, état du texte au 08/09/2024. [En ligne : ]
CopierCopier dans le presse-papierSource de référence
Hortus sanitatis : Livre IV, Les Poissons, Catherine Jacquemard, Brigitte Gauvin, Marie-Agnès Lucas-Avenel, Presses universitaires de Caen, Caen, 2013.consultable en ligne

Capitulum XXIX2apparatcaput 27 1536.

Erachoides, exochinus et ericius

Erachoides, exochinus et ericius (Épernay, BM, Inc. 3017)

1. [α] AM DA, 24, 52 (33)
Albertus in libro De naturis animalium. [α] Erachoides3apparateracleydes AM., ut dicit Theophrastus, pisces sunt in Ponto circa Eracliam4apparateracham 1491 Prüss1 1536. morantes. Hic piscis multum sequitur aquam dulcem, ita quod terram incidens5apparatfodiens AM. de aqua transit ad aquam, et aliquando in cavernis latitat, ubi amnes sub terra6apparatsubterreae AM. confluere invenerit.
2. [β] AM DA, 24, 51 (33)
In libro ut supra. [β] Exochinus piscis est Archadiae7apparatin archadia AM., ut dicit Plinius8philologieD’après Plin. nat. 9, 70 : Miratur et Arcadia suum exocoetum, appellatum ab eo quod in siccum somni causa exeat., vel potius animal9apparatanimal addidimus ex AM. aquaticum et10apparatet non hab. AM. quod propter somnum de aqua exit11apparatexiit 1491 Prüss1 1536. ad siccum nec vivere potest sine somno.
3. [γ] AM DA, 24, 50 (33)
In eodem libro ut supra. [γ] Ericius est piscis maris habens caput et os inferius et exitum superfluitatum superius contra aliorum dispositionem animalium12philologieD’après Arist. HA 530 b 20-21 MS : Et accidit iricio quod caput et os suum sunt inferius et exitus superfluitatis superius. L’information se trouve aussi dans Plin. nat. 9, 100 : Ora in medio corpore in terram uersa.. Suis spinis utitur loco pedum13apparatpedibus AM per errorem.14philologieD’après Arist. HA 531 a 7 MS : Ipse utitur spinis loco pedum. Voir Plin. nat. 9, 100 : Ex eodem genere sunt echini, quibus spinae pro pedibus. L’information est exacte.. Et ceteris piscibus est horrori. Et, sicut dicit Plinius, habet carnes15apparathabet carnes : carnes habet AM. rubeas sicut minium.

Notes d’apparat :

2. caput 27 1536. | 

3. eracleydes AM. | 

4. eracham 1491 Prüss1 1536. | 

5. fodiens AM. | 

6. subterreae AM. | 

7. in archadia AM. | 

9. animal addidimus ex AM. | 

10. et non hab. AM. | 

11. exiit 1491 Prüss1 1536. | 

13. pedibus AM per errorem. | 

15. habet carnes : carnes habet AM.

Notes philologiques :

8. D’après Plin. nat. 9, 70 : Miratur et Arcadia suum exocoetum, appellatum ab eo quod in siccum somni causa exeat. | 

12. D’après Arist. HA 530 b 20-21 MS : Et accidit iricio quod caput et os suum sunt inferius et exitus superfluitatis superius. L’information se trouve aussi dans Plin. nat. 9, 100 : Ora in medio corpore in terram uersa. | 

14. D’après Arist. HA 531 a 7 MS : Ipse utitur spinis loco pedum. Voir Plin. nat. 9, 100 : Ex eodem genere sunt echini, quibus spinae pro pedibus. L’information est exacte.