CopierCopier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Jean de Cuba - Hortus sanitatis, Tractatus de piscibus IV.  », in Bibliothèque Ichtya, état du texte au 08/09/2024. [En ligne : ]
CopierCopier dans le presse-papierSource de référence
Hortus sanitatis : Livre IV, Les Poissons, Catherine Jacquemard, Brigitte Gauvin, Marie-Agnès Lucas-Avenel, Presses universitaires de Caen, Caen, 2013.consultable en ligne

Capitulum XXXIX2apparatcaput 37 1536.

Fastaleon, fastem et ficis

Fastaleon, fastem et ficis (Épernay, BM, Inc. 3017)

1. VB SN, 17, 54, 1
[α] Arist. HA, 591 a 18-19 MS5sourcesEt omnes pisces comedunt se preter fastaleoz.
Aristoteles. [α] Fastaleon est genus piscis quod solum inter cetera genera genus suum non comedit. Nam omnes pisces sese comedunt praeter fastaleon.
2. VB SN, 17, 54, 2
[β] AS 2, 8, 27a6sourcesPiscis fastech, cum coarctat in ore suo aquam, fit dulcis ex eo. Pisces ergo minores secuntur ipsum in os ipsius. Ille uero capit sic eos et deglutit (Iorach cité d’après Arnold de Saxe).
Jorath in libro De animalibus. [β] Fastem piscis est qui, cum in ore suo coartat aquam, fit ex eo dulcis. Unde pisces minores sequuntur illam in os ipsius. Ille vero sic eos capit atque deglutit.
3. VB SN, 17, 54, 3
[γ] Plin. nat.9, 817sourcesMutat [colorem] et phycis, reliquo tempore candida, uere uaria. Eadem piscium sola nidificat ex alga atque in nido parit.
Plinius, libro IX. [γ] Ficis est piscis qui colorem suum mutat : reliquo tempore candida, vere autem varia. Eadem sola piscium ex alga nidum facit atque in ipso nido parit8philologieLa source de Pline sur ce poisson est Aristote (Arist. HA 568 b 14-17)..

Notes d’apparat :

2. caput 37 1536. | 

3. fastaleo VBd. | 

4. fasten VBd.

Notes philologiques :

8. La source de Pline sur ce poisson est Aristote (Arist. HA 568 b 14-17).

Notes de source :

5. Et omnes pisces comedunt se preter fastaleoz. | 

6. Piscis fastech, cum coarctat in ore suo aquam, fit dulcis ex eo. Pisces ergo minores secuntur ipsum in os ipsius. Ille uero capit sic eos et deglutit (Iorach cité d’après Arnold de Saxe). | 

7. Mutat [colorem] et phycis, reliquo tempore candida, uere uaria. Eadem piscium sola nidificat ex alga atque in nido parit.