Caput XXIV
De electione piscium meliorum ad esum
[1] Avicenna. [α] Pisces meliores sunt illi, qui non sunt magni valde nec habent carnem duram nec siccam et in quibus non est pinguedo superflua nec crassa nec acris nec mustilago nec malus sapor vel odor et quibus non cito fetor advenit cum ab aqua separantur. Ex piscibus duram carnem habentibus eligitur minor. Ex mollibus autem ille, qui major est ad terminum aliquem. Et ille quidem, qui carnem habet duram sallitus ; recens melior est. Item secundum locum meliores sunt illi, qui morantur in locis petrosis. Deinde qui in arenosis et aquis dulcibus, in quibus non sunt sordes nec sunt limosi nec lacuales nec campestres. Item illi qui morantur in aquis discoopertis flatui ventorum super se, meliores sunt eis, qui sunt econtrario et qui morantur in locis multarum agitationum et undarum, meliores sunt illis, qui habitant in aquis stantibus. Marini pisces optimi sunt et subtilis carnis, precipue cum eorum habitatio est in littoribus petrosis vel etiam arenosis et illi quidem, qui de mari vadunt ad flumina dulcia, quorum cursui contraria est aqua, natura subtiles sunt et plurimi exercitii. Porro secundum cibum meliores sunt illi, qui cibantur herbis bonis et radicibus, quam illi qui comedunt sordes projectas e civitatibus et radices plantarum malarum, quamvis sint in ultimo boni saporis. Modus autem melior comedendi pisces est alffidabeg, id est condimento, sicut cum aceto et hujusmodi. Deinde illorum, qui assati sunt super testam. Frixi vero convenientes sunt habentibus fortem stomachum. Et assati quidem nutribiliores sunt et tardioris descensionis, elixati autem econtrario. Quorum decoctio illa melior est, ut coquatur aqua, donec ferveat, deinde projiciantur in eam. Ex sallitis meliores sunt recentes. Deinde propinqui termino quo salliti sunt. Aqua in qua elixantur pisces salliti vehementis est mundificationis et ponitur in clysteribus exiccationis.
Notes de source :
1. REVOIR LA TRANSCRIPTION : Electio. Meliores pisces sunt illi qui non sunt magni valde neque habent carnem duram neque siccam et in quibus non est pinguendo ita ?? ??si frangant ne que mucilago et in quibus non est malus sapor vel odor et quorum apor est suavis. Suavis enim saporis sunt conuenientes et qui sunt pingues non superflua?? pinguedinem habentes neque grossa?? neque ut sepum neque acre et illi quibus non cito adueni fetor qu? ab aqua separantur. Et eligit quidem ex piscibus duram carnem habentibus ille qui est minor. Et ex habentibus mollem carnem ille qui est maior ad terminum aliquem. Et ille quibu? duram carnem salitus meliorem eo qui est recens. In generibus ante asabot sunt meliores deinde alebani postea almerenuse & alsceba marini non sunt mali sue molles & pingues ambo sunt grossi. alcbanabab autem almerenuse & alcursu sunt boni valde. In locis autem in quibus morani est electio quem illi qui morant in locis petro sis sunt meliores deinde in arenosis & aquis dulcibus currentibus in quibus non sunt sordes et non sunt limose neque lacunales neque campestres & non sunt de lacunis presentis qui flumina non imbibunt et quibus non sunt fontes & pisces q??e m marini sunt laudabiles subtimes. Et melior species eoruù est illorum qui non sunt nisi in mari & pelagini & illiqui morant in ago discooptis flatui vento et super se sunt meliores eis qui sunt econtrario & illi qui morant in aquis multarum agitationum & undarum sunt meliores & vehementiori indigent exercitio ?? illi qui habitant in aquis stantibus. Et pisces quidem marini sunt optimi subtilis carnis percipue qu?? ipsorum habitatio est in littoribus petrosis aut arenosis & pelagini quidem qui sunt de mari plurimi sunt exercitii. Ex illi qui vadunt de mari ad flumina dulcia quorum cursui contraria existit aqua antura etiam sunt subtiles & plurimi exercitii. Secundum cibum aut?? illi qui cibantur herbis bonis et radicibus plantarum sunt meliores bis qui comedunt sordes qui proiiciuntur in civitatibus ad loca infusionum & radices plantarum malarum quamvis sit in ultimo boni saporis. Modus vero melior in qui pisces comedunt est alessidabegi deinde illorum qui sunt assati super testam. Frixi vero sunt conuenientes habentibus fortem stomachum et ?? scibus : et assati quidem sunt nutribiliores et tardioris descensionis et elixati sunt econtrario. Et melior ipsorum decoctio est ut coquitur aqua donec ferveat deinde proiiciantur in eam. Saliti autem sunt meliores qui sunt recentes. Deinde illi qui sunt conditi cum aceto & cum rebus condientibus cibaria et aqua quidem in qua elixantur pisces saliti et proprie alierui sunt vehementis mundificationis et ponitur in clisteribus exiccatiuis.