Source de référence : , Bibliotheca mundi ; Vincentii Burgundi, ex ordine praedicatorum venerabilis episcopi Bellovacensis, speculum quadruplex, naturale, doctrinale, morale, historiale, Douai, Baltazar Bellerus, 1624
Caput XCVI
De teucha et tithimallo et torpedine
1. [1] Actor. Teucha piscis est fluvialis vel stagnensis, omnibus notus : in limo, sicut anguilla nutritus, unde et ejus coloris est, scilicet lutei sive nigri. Uterque piscis dulcis saporis est, sed malae digestionis.
2. [α] Isid. orig. 12, 6, 29*
[β] Isid. orig. 12, 6, 45*
[2] Isidorus. [α] Tithymalus nomen ex flore accepit. Thymum quippe flos appellatur. Nam cum sit species gratus et sapore jucundus, tamen sicut flos fragrat et corpore odores aspirat. [β] Torpedo dicta est, eo quod corpus torpescere faciat, si eum quisque viventem tangit. Narrat Plinius quod ex indico mari torpedo etiam e longinquo si hasta virgaque attingatur, quatenus praevalidos lacertos torpescere, quamlibet ad cursum veloces pedes alligari. Tanta enim vis est ejus, ut etiam aura corporis sui afficiat membra.
[β] Isid. orig. 12, 6, 45*
[2] Isidorus. [α] Tithymalus nomen ex flore accepit. Thymum quippe flos appellatur. Nam cum sit species gratus et sapore jucundus, tamen sicut flos fragrat et corpore odores aspirat. [β] Torpedo dicta est, eo quod corpus torpescere faciat, si eum quisque viventem tangit. Narrat Plinius quod ex indico mari torpedo etiam e longinquo si hasta virgaque attingatur, quatenus praevalidos lacertos torpescere, quamlibet ad cursum veloces pedes alligari. Tanta enim vis est ejus, ut etiam aura corporis sui afficiat membra.
3. [γ] Plin. nat. 9, 78*
[δ] Plin. nat. 9, 165*
[ε] Plin. nat. 9, 143*
[3] Plinius libro IX. [γ] Torpedo sicut et squatina est ex genere piscium, que cartilaginem habent pro spina. Omnia talia carnosa sunt et supina vescuntur. [δ] Tradunt torpedinem excavato maris vado condi per hyemem, circa aequinoctium parit. Octogenos habet foetus, ova intra se parit praemollia in alium uteri locum transferens ibique excludens. Simili modo et omnia, quae appellamus cartilaginea, ut rapa, pastinaca, squatina et similia. Ita fit ut sola piscium et animal pariant et ova concipiant. [ε] Novit torpedo vim suam, ipsa non torpens mersaque in limo se occultat. Pisces, qui securi natantes obtorpuere corripiens : hujus jecori teneritas nulla prefertur.
[δ] Plin. nat. 9, 165*
[ε] Plin. nat. 9, 143*
[3] Plinius libro IX. [γ] Torpedo sicut et squatina est ex genere piscium, que cartilaginem habent pro spina. Omnia talia carnosa sunt et supina vescuntur. [δ] Tradunt torpedinem excavato maris vado condi per hyemem, circa aequinoctium parit. Octogenos habet foetus, ova intra se parit praemollia in alium uteri locum transferens ibique excludens. Simili modo et omnia, quae appellamus cartilaginea, ut rapa, pastinaca, squatina et similia. Ita fit ut sola piscium et animal pariant et ova concipiant. [ε] Novit torpedo vim suam, ipsa non torpens mersaque in limo se occultat. Pisces, qui securi natantes obtorpuere corripiens : hujus jecori teneritas nulla prefertur.
4. [ζ] Plin. nat. 32, 94*
[η] Plin. nat. 32, 102*
[θ] Plin. nat. 32, 105*
[ι] Plin. nat. 32, 133*
[κ] Plin. nat. 32, 139*
[λ] Plin. nat. 32, 135*
[4] Idem in libro XXXII. [ζ] Torpedo emollit alvum in cibo sumpta [η] et lieni medetur imposita, [θ] procidentis quoque morbum interanei prohibet apposita. [ι] Denique si torpedo dum sol est in libra capiatur triduoque sub divo asservetur, faciles efficit partus. Postea quotiens infertur, [κ] felle vivae torpedinis illito genitalia concitantur. [λ] Hujusmodi quoque cerebrum cum a lumine luna sexta illitum medetur genitali mulierum.
[η] Plin. nat. 32, 102*
[θ] Plin. nat. 32, 105*
[ι] Plin. nat. 32, 133*
[κ] Plin. nat. 32, 139*
[λ] Plin. nat. 32, 135*
[4] Idem in libro XXXII. [ζ] Torpedo emollit alvum in cibo sumpta [η] et lieni medetur imposita, [θ] procidentis quoque morbum interanei prohibet apposita. [ι] Denique si torpedo dum sol est in libra capiatur triduoque sub divo asservetur, faciles efficit partus. Postea quotiens infertur, [κ] felle vivae torpedinis illito genitalia concitantur. [λ] Hujusmodi quoque cerebrum cum a lumine luna sexta illitum medetur genitali mulierum.