Source de référence : Vincent de Beauvais, Bibliotheca mundi ; Vincentii Burgundi, ex ordine praedicatorum venerabilis episcopi Bellovacensis, speculum quadruplex, naturale, doctrinale, morale, historiale, Douai, Baltazar Bellerus, 1624

Caput LXXXVIII

De scolopendra et scorpione

1. [α] Plin. nat. 9, 145*
[1] Plinius libro IX. [α] Scolopendrae marinae terrestribus similes, quas centipedes vocant, hamo devorato omnia interanea evomunt, donec hamum egerant : deinde resorbent.
2. [β] Isid. orig. 12, 6, 17*
[2] Isidorus. [β] Scorpio dictus est, quia laedit dum manu tollitur. Tradunt autem decem cancris cum manipulo ocymi alligatis, omnes qui ibi sunt scorpiones, ad eum locum congregari.
3. [γ] Arist. HA, 543 a 7-8 MS*
[3] Aristoteles. [γ] Scorpio marinus ovat in vere satis et iterum autumno.
4. [γ] Plin. nat. 9, 99*
[4] Plinius libro IX. Cancri mortui in scorpiones figurantur in sicco.
5. [δ] Plin. nat. 20, 150*
[5] Idem in libro XX. [δ] Mente succus contra scorpiones marinos sumitur.
6. [ε] Plin. nat. 32, 44*
[ζ] Plin. nat. 32, 67*
[η] Plin. nat. 32, 70*
[θ] Plin. nat. 32, 127*
[ι] Plin. nat. 32, 102*
[κ] Plin. nat. 32, 102*
[λ] Plin. nat. 32, 55*
[6] Idem in libro XXXII. [ε] Mullus etiam illitus vel in cibo consumptus contra scorpiones marinos sumitur et auxiliatur. [ζ] Scorpionis autem marini fel alopicias replet. [η] Fel marini scorpionis rufi cum oleo veteri aut melle attico incipientes suffusiones discutit. [θ] Iterumque fel scorpionis marini cicatrices tollit. [ι] Scorpius marinus necatus in vino et oboli pondere potus vesicae vitia et calculos sanat. [κ] Lapis quoque qui invenitur in scorpionis marini cauda. [λ] Cum sol est in cancro torquentur serpentes ictibus scorpionum. Ictibus scorpionum carnes fluviatilium cochlearum resistunt crudae vel coctae. Quidam ob id salsas quoque observant et ipsis plagis imponunt.
7. [μ] Diosc. 598 GV*
[7] Dioscorides. [μ] Scorpiones maritimi choleram deponunt, suffusiones oculorum detergunt, caligines et glaucomata tollunt.
8. [ν] Diosc. 266 GV
[8] Idem. [ν] Marini scorpii fel magnam habet virtutem et ante fella quadrupedum primum, facit autem ad effusionem oculorum et ad caliginem et ad aspredinem palpebrarum.
9. [ν] ?
[9] Avicenna in II canone. Cerusa stagni confricata super marini scorpionis puncturam, confert.
10. [ξ] Avic. canon, 4, 6, 5, 25*
[10] Idem in IV. [ξ] Ex morsu scorpionis marini accidit inflatio ventris et forma hydropica et quandoque ventositatis exitus absque voluntate. Cura ejus est cura draconis marini et rutelae.