CopierCopier dans le presse-papierPour indiquer l’adresse de consultation« Vincentius Belvacensis - Speculum maius, Speculum Naturale – Lib. XVII.  », in Bibliothèque Ichtya, état du texte au 14/10/2024. [En ligne : ]
CopierCopier dans le presse-papierSource de référence
Vincent de Beauvais, Bibliotheca mundi ; Vincentii Burgundi, ex ordine praedicatorum venerabilis episcopi Bellovacensis, speculum quadruplex, naturale, doctrinale, morale, historiale, Douai, Baltazar Bellerus, 1624.

Caput LXXVII

De medicinis ex ostrea

1. [α] Plin. nat.32, 591sourcesEt ostrea aduersantur isdem [sc. uenenis leporis marini], nec potest uideri satis dictum esse de iis, cum palma mensarum diu iam tribuatur illis.
[β] Plin. nat.32, 642sources[…] stomachum unice reficiunt, fastidiis medentur, addiditque (B  : additque VRE) luxuria frigus obrutis niue, summa montium et maris ima miscens. Emolliunt aluum leniter, eademque cocta cum mulso tenesmo, qui sine exulceratione sit, liberant. Vesicarum ulcera quoque repurgant. Cocta in conchis suis, uti clusa (BVR  : clausa B1d) inuenerint (B  : uen- cett.), mire destillationibus prosunt.
[γ] Plin. nat.32, 653sourcesTestae ostreorum cinis uuam sedat et tonsillas admixto melle, eodem modo parotidas, panos mammarumque duritias, capitum ulcera ex aqua cutemque mulierum extendit ; inspergitur et ambustis. et dentifricio placet. pruritibus quoque et eruptionibus pituitae ex aceto medetur. crudae si tundantur, strumas sanant et perniones pedum.
[1] [α] Ostreae, specialiter contra venena leporis marini adversantur eisque mensarum divitum palma tribuitur, [β] stomachum unice reficiunt, fastidiis medentur. Additque luxuriam frigus obrutis nive, summa montium et maris ima miscens. Alvum leniter emolliunt coctaque mulso, tenasmo, qui sine exulceratione sit, liberant. Vesicarum etiam ulcera repurgant. Cocta vero in conchis suis sicuti venerint clausa mire distillationibus prosunt. [γ] Harum testae cinis uvam sedat et tonsillas admixto melle. Eodem modo parotydas, pannos mammarumque duritias, ulcera capitum ex aqua. Cutem autem mulierum extendit. Inspergitur et ambustis ac dentifricio placet. Pruritibus et eruptionibus pituite ex aceto medetur. Ostreae crudae si tundantur strumas sanant et perniones pedum.
2. [γ] ?
[2] Aristoteles. Est autem piscis de genere ostreae, id est testae durae, qui cauda natat et repit.
3. [δ] Diosc. 481 GV4sourcesOstree porfire, unde purpurea tingitur, coclee sunt que uste desiccative sunt virtutis, quibus ceterarum coclearum teste similes sunt virtute. Nam ego usus sum eis ad reumatica et diuturna et que difficile incarnantur vulnera et cava et nimis profunda quas ustas apposui extrinsecus cum adipe veteri et in ipso sinu hiis simile est quod carnem nutrit.
[3] Dioscorides. [δ] Ostreae porphyrae, unde purpura tingitur, cochleae sunt, quae ustae desiccativae virtutis sunt, quibus et ceterarum cochlearum virtute sunt similes. Nam et ego eis usus sum in rheumatica et diuturna et quae difficile concarnantur vulnera et cava et nimia profunda, quas ustas apposui cum adipe veteri.

Notes de source :

1. Et ostrea aduersantur isdem [sc. uenenis leporis marini], nec potest uideri satis dictum esse de iis, cum palma mensarum diu iam tribuatur illis. | 

2. […] stomachum unice reficiunt, fastidiis medentur, addiditque (B  : additque VRE) luxuria frigus obrutis niue, summa montium et maris ima miscens. Emolliunt aluum leniter, eademque cocta cum mulso tenesmo, qui sine exulceratione sit, liberant. Vesicarum ulcera quoque repurgant. Cocta in conchis suis, uti clusa (BVR  : clausa B1d) inuenerint (B  : uen- cett.), mire destillationibus prosunt.  | 

3. Testae ostreorum cinis uuam sedat et tonsillas admixto melle, eodem modo parotidas, panos mammarumque duritias, capitum ulcera ex aqua cutemque mulierum extendit ; inspergitur et ambustis. et dentifricio placet. pruritibus quoque et eruptionibus pituitae ex aceto medetur. crudae si tundantur, strumas sanant et perniones pedum. | 

4. Ostree porfire, unde purpurea tingitur, coclee sunt que uste desiccative sunt virtutis, quibus ceterarum coclearum teste similes sunt virtute. Nam ego usus sum eis ad reumatica et diuturna et que difficile incarnantur vulnera et cava et nimis profunda quas ustas apposui extrinsecus cum adipe veteri et in ipso sinu hiis simile est quod carnem nutrit.